Sağlıklı beslenmede besin öğelerinin dengeli tüketimi önemlidir. Bireylerin günlük enerji gereksinimi içinde
almaları gereken en uygun karbonhidrat, protein ve yağ miktarlarına ilişkin öneriler değişmektedir.
Çeşitli toplumlar üzerinde yapılan çalışmalarda sağlıklı beslenme için uygulanması gereken en uygun
beslenme modelinin Akdeniz tipi beslenme modeli olduğu ortaya çıkmıştır. Toplumların sosyo-ekonomik
gelişmelerine paralel olarak değişen beslenme alışkanlıkları koroner kalp hastalığı, hipertansiyon,
kanser, diyabet, osteoporoz gibi birçok hastalığın oluşumuyla ilgilidir.
Akdeniz bölgesinde yapılan çalışmalarda, bu bölgede yaşayan kişilerde kalp damar hastalığı ve
hipertansiyonun az görülmesi; Akdeniz mutfağına bağlanmıştır. Bu bölgede yaşayan kişilerin
beslenmeleri tahıl, kurubaklagil, taze sebze-meyve, balık, zeytinyağı ve şarap yönünden zengindir. Et, süt
ve süt ürünleri tüketimi daha azdır. Diğer bir ifadeyle Akdeniz tipi beslenme modelinde tekli doymamış
yağ asidi, posa, kompleks karbonhidrat içeriği yüksek; buna karşılık doymuş yağ, kolesterol ve basit
karbonhidrat içeriği düşüktür. Akdeniz beslenme programında her gün tüketilecek besinler tahıllar,
sebze, meyve, kurubaklagiller, süt ve süt ürünleridir.
Haftada birkaç kez balık, tavuk, yumurta önerilmektedir. Bu tip beslenmede kırmızı ete haftada 2-3 öğün yer verilmiştir. Yemeklerde yağ olarak zeytinyağı kullanımı önerilmektedir. Türkiye’de halkın çoğunluğunun
beslenmesi bu modele uygundur. Türk halkının temel besin maddesi ekmektir. Kurubaklagiller, bulgur, sebze
ve meyvelerle yeterli miktarda posa alınmaktadır. En çok kullanılan yağ bitkisel sıvı yağlar ve zeytinyağıdır. Et, süt ve süt ürünleri tüketimi azdır. Bölgelere ve ekonomik düzeye göre farklılıklar olmakla birlikte; genelde
Akdeniz tipi beslenme modeline göre beslenen Türk toplumunun beslenmesindeki yanlışlar; sağlıklı yemek pişirme kurallarına uyulmaması, tuz, şeker ve tatlı tüketiminin fazla olmasıdır. Ayrıca son yıllarda, özellikle gençler arasında gözde olan, doymuş yağdan zengin-enerjisi çok fazla olan fast-food türü yiyeceklere yönelme toplum sağlığını bozabilecek niteliktedir.
0 yorum:
Yorum Gönder